На Македонија и треба стратегија за одбрана на уставното име, а не стратегија за национален пораз

---

11.05.2012 | 13:57:32 | Интервјуа

---

---

11.05.2012 Интервју на Претседателот на НДМ, проф. д-р Јанко Бачев за Радио Илинден Мелбурн (новинар: Мартина Проковиќ)

Македонија има излезни решенија во однос на нашето уставно име, а тоа е трансформација од политичкиот пристап, кој се промовира 20 години  под покровителство на “Обединетите нации“, во правен пристап, смета д-р Јанко Бачев кој неодамна докторира на тема “Меѓународно правни механизми за враќање на Уставното име Р. Македонија, во организација на ОН“. Јанко Бачев е и претседател на партијата “Народно движење за Македонија“.

Р. И. Може ли да ни кажете нешто повеќе за Уставнот име и зашто Грција посакува Македонија да го смени името?

Бачев: Намерите на Грција се познати одамна, траат со векови, а тоа е да се изврши национален геноцид врз Македонскиот народ, фактички да се обезличи Македонија и македонците, е сега останува на нас, на нацијата колку ќе успееме да одговориме на тој предизвик. Јас се надевам дека Македонија сепак има некои излезни решенија во однос на нашето уставно име и затоа сметам дека е веќе крајно време да направиме трансформација на тој политички пристап, да го замениме со правниот пристап во решавање на проблемот со името бидејќи се виде дека политичкиот пристап неминовно води кон некаков компромиис, односно тој политички пристап се промовира дваесет години под покровителство на ОН.

Мојата докторска дисертација беше токму на таа тема, јас сметам дека постојат меѓународно правни механизми за враќање на уставното име Р. Македонија, во мојот докторски труд се обработуваат четири меѓународно правни механизми преку четири главни органи на ОН и доколку сите тие фази се водат паметно од страна на Р. Македонија сметам дека таа постапка ќе финишира во една посакувана насока за Р. Македонија  со цел Македонија да го врати уставното име во ОН. Ние како народно движење за Македонија во јуни месец 2009 година, поднесовме во Собранието стратегија за одбрана на Уставното име, бидејќи ние сметаме дека со таа стратегија треба да се одбранат највисоките државни интереси и да се заштити идентитетот на Македонците, јазикот, историјата, културата и афирмација на Република Македонија на меѓународната сцена. На Македонија не и треба стратегија за национален пораз туку стратегија што ќе го одбрани уставното име. Таа стратегија тогаш од страната на парламентарниот спикер Трајко Вељановски им беше поделена на пратениците, но за жал таа сеуште стои закочена и не доаѓа на дневен ред во Собранието. Стратегијата се темели на релевантни историски факти и на формално правни документи.

Р.И: Дел од Македонскиот народ се за промена на уставното име со цел да влеземе во ЕУ. Сметате ли дека треба да идеме на референдум?

Бачев: Никој не и дава право на оваа генерација на Македонци да одлучува во името на претходните и идните генерации. Нема потреба да се оди на референдум за едно такво прашање какво што е името бидејќи голем процент од македонскиот народ не се за промена на името, а што се однесува до мене лично и до мојата партија... Ние сме за влез во ЕУ и Нато но не по секоја цена. Значи да влеземе по процедура која што е предвидена и за останатите членки.

Р.И: Може ли македонската дијаспора да влијае врз одлуката за промена на името?

Бачев: За жал, македонската дијаспора не е организирана на начин кој според мене има многу силен капацитет и силен потенцијал. Но за жал македонските водства во овие 20 години и порано во поранешна Југославија го делеа тоа Македонско ткиво, преку македонските служби за безбедност на тој начин полесно ја контролираа дијаспората.

Во 2001 година во војната видовме како тоа албанско лоби придонесе за таа албанска кауза на страната на таа терористичка ОНА. Тие беа многу добро организирани, финансиски и логистички, со што и многу и помогнаа во таа паравоена структура. Но за жал нашата дијаспора не беше организирана на адекватен начин, како што гледаме во современи услови лага е дека луѓето можат спонтано да се организираат. Постои организација, но таа обврска лежи во државните органи, кај своите дипломатски претставници. Во тој момент затаија и не ја организираа на соодветен начин. Исто така подршката што македонската дијаспора може да ја даде, не се користи доволно.

Р.И: Мислите дека некој намерно ја дели македонската дијаспора?

Бачев: Тоа беше една погубна тактика за македонските државни органи кои што ја направија таа поделба, која свесно се рефлектираше и во дијаспората односно на некој начин ја држеа под контрола. Тоа за мене се минати времиња, кои се надевам во иднина нема да се повторуваат бидејќи каде и да се Македонците треба да бидат организирани и да имаат една соработка која што ќе влијае врз заштитата на државните интереси.

Р.И: Во едно ваше интервју тврдите дека има план за растурање на Македонија. Може ли нешто повеќе да ми кажете околу тоа сценарио?

Бачев: Јас тоа го имам кажано уште пред десетина години за време на војната. Тоа го поделив на неколку моменти. Војната во 2001 година во која што за жал Македонија излезе посрамена и понижена, и тоа не како резултат на неспособноста на Македонските безбедносни сили за кои ја тврдам дека имаа капацитет да се справат со тие терористички формации. Во тој момент македонските безбедносни сили имаа капацитет да се справат со тие почетни терористички формации кои броеа околу  600 или 700 луѓе и беа вметнати во планините. Во тоа време македонската служба за безбедност знаеше се и можеше да ги збрише во тој прв момент, но за жал Македонија излезе посрамена поради тие политички сценарија, да не кажам предавство од тогашниот државен врв. Како резултат на тогашната политичка поделба излезе и тој рамковен договор, кој за мене претставува длабоко трауматичен за македонската национална свест. Во 2004 година пак како едно финале дојде и таа катастрофална територијална организација што се понуди во тој момент кога се зацрта таа линија од Тетово до Струга. Со тоа  фактички се направија тие општини со доминантно Албанско население. Сега на следните локални избори истото треба да се случи и со Кичево со цел да се заокружи тој план. Можеби симболично на таа поделба што ја најавив која што веќе функционира , можеби како едно финале една симболика во таа 2005 година беше и една изјава која ја даде Аргон Буџаку од ДУИ дека повеќе не ја признава македонската влада на Хари Костов и дека тој одгорава пред својата партија и пред албанците, со што фактички беше зациментирана таа поделба. Ние веќе мора да бидеме свесни дека колку и да е Македонија запишана како унитарна држава,  Македонија функционира во некаква федерална форма. Јас се надевам дека идните генерации кои што доаѓаат ќе знаат да ги исправат тие историски грешки кои што се направија во 2001 година.

Р.И: Мислите ли дека убиството на петтемина кај Смилковско езеро е со цел да се дестабилизира Македонија?

Бачев: Не е спорно дека сценариото е во таа насока. За мене попоразително од петкратното убиство е настанот што се случи во Гостивар. Кога дел од новинарите створија клима дека тие “кутри“ Албанци ги тепа кој како стигне, дека немаат никакви права, иако тоа не е точно. Гледаме дека Македонците се граѓани од втор ред во сопствената држава.  Сцената беше од напред поставена за такво нешто, и МВР посочи дека како можна причина е учеството на нашите војници во тие антитерористички коалиции. Факт е дека во таа насока Македонија ќе биде справена пред тој предизвик за можни вакви дејствија во иднина со цел да се направи некаква дестабилизација.

Р.И: МВР излезе со изјава дека зад убиството стојат радикални исламисти, а до пред некое време се тврдеше дека и покрај нивното присуство во МК тие не претставуваат никаква опасност, што за жал не излезе така. Кое е вашето мислење?

Бачев: Тој термин вахабисти колку што ми е мене познато не се спомнува во светите исламски книги. Тој поим се базира на практиката кој што е појавен пред околу 200 години, на некое движење во Саудиска Арабија. Сега со вахабизам се поимаат некои терористички активности и со тоа треба да се расчисти, бидејќи сите тие лица што превземаат такви активности треба да се именуваат како терористи. Не е спорно дека тие елементи ги имаме во Македонија, особено се појавија на територијата на поранешна Југославија во 90-те години, односно во Босна кога војуваа тие радикални исламисти и сега не е спорно дека има плодна почва и во Македонија  и дека се тука присутни. МВР ќе треба сериозно да го зајакне својот капацитет бидејки во иднина може да се очекува тие групи да бидат се поактивни кај нас.

Р.И: Во едно интервју велите дека во Македонија постојат голем број на Грчки и на Српски шпиони. Која е нивната цел?

Бачев: Во Македонија уште со осамостојувањето има еден реален полигон во кој што се вкрстуваат тие разузнавачки интереси кои што се од повеќе држави во регионот. Македонија е цел на некој разузнавачки напад и што е поинтересно големите служби меѓусебе се вкрствуваат со своите инетереси, не директно насочени према Македонија туку како резултат на меѓусебна разузнавачка борба. Од аспект на Македонија тие разузнавачки служби се покжаа како способни во 2001 година да направат и проблеми. На пример, зад тие терористички формации во 2001 година, стоеше и грчката разузнавачка служба со некаква логистика. И преку Јован Вранишковски превземаат одредени активности за во заднина да остваруваат свои интереси. Поранешниот претседател Киро Глигоров беше делегиран од Белград, со цел да ја спречи таа независност на Македонија. Македонската Влада во почетокот на 90-тите години беше еден спој на министри од кои пола ја посакуваа независноста на Македонија, добар дел од нив беа под контрола на КОС, а еден дел беа под контрола на Бугарска национална разузнавачка служба.  Сите соседни служби имаат тука разузнавачки пунктови, кои што најмногу се лоцирани во нивните амбасади. Тие си ја работата својата агенда, сега останува прашање на македонските безбедносни служби да одговорат на сите тие активност односно истите да бидат пресечени.

Р.И: За еден неделник тврдите дека лустрацијата била неуспешна затоа што така сакала владеачката партија и покрај тоа што тие ја започнаа. Зашто сметате дека е тоа дело на ВМРО- ДПМНЕ?

Бачев: Јас таа лустрација во една моја колумна ја најавив уште во 2006 година, во предизборната кампања. Тогаш кажав дека доколку коалицијата на ВМРО ДПМНЕ  таа лустрација ќе се спроведе. Од кога дојде победата сметав дека реба да се расчисти со тоа минато. Од тогаш за жал се донесе тој закон, а уставниот суд  направи повеќе укинувања, кој  намсето да ја зачува својата уставна позиција и да се грижи за уставноста, почна врз база на политички проценки да ги уништува тие законски решенија,  со тек на време таа лустрација дојде до компромитирање на тој процес во јавноста, до едно препукување. Уставниот суд запиша дека нема потреба од лустрација во Македонија затоа што од 91-та година, во Македонија постои демократскиот систем, а токму после 91-та година постојат и 4000 досиеја. Сега веќе гледаме дека со најновите укинувачки одлуки на Уставниот суд пак ќе дозволиме од новинари, академици, универзитетски професори, претседатели на политички партии, да се лустрираат само ако самите тоа го посакаат. Илузија е да се очекува некој сам да се лустрира. Не сум повеќе оптимист дека тој процес ќе заврши во една посакувана насока.

---